Pojęcie dojrzałości szkolnej, bo tak określa się gotowość do podjęcia przez dziecko zadań i obowiązków, jakie stawia przed nim szkoła, obejmuje zarówno jego rozwój psychiczny, fizyczny, umysłowy, emocjonalno – społeczny, jak i poziom opanowania umiejętności i wiadomości przygotowujących dziecko do podjęcia nauki czytania, pisania i liczenia.
Dziecko, które osiągnęło dojrzałość szkolną powinno:
- W sferze sprawności umysłowej:
– opanować analizę i syntezę wzrokową oraz słuchową wyrazów;
– wypowiadać się, wymawiać słowa i budować zdania poprawne gramatycznie;
– wymawiać prawidłowo wszystkie głoski – jeśli ma wadę wymowy powinno korzystać z terapii logopedycznej;
– logicznie i dość płynnie opowiedzieć o niedawnym wydarzeniu, opowiedzieć treść obrazka wyodrębniając szczegóły istotne i ważne dla akcji przedstawionej na obrazku;
– chętnie słuchać czytanych mu książek i potrafić opowiedzieć ich treść;
– rozpoznawać kolory i umieć je nazywać;
– znać kilka piosenek i rymowanek dziecięcych;
– rozumieć i wykonywać polecenia kierowane do niego;
– mieć dobrą koordynację wzrokowo – słuchowo – ruchową;
– posiadać dobrą orientację w schemacie własnego ciała oraz przestrzenną, kierunkową;
– dobrze orientować się w najbliższym środowisku społecznym i przyrodniczym;
– umieć liczyć na konkretach;
– rozpoznawać i nazywać figury geometryczne.
2. W sferze sprawności ruchowej i manualnej:
– być samodzielne, ze szczególnym uwzględnieniem podstawowych czynności samoobsługowych – mycie, spożywanie posiłków, ubieranie i rozbieranie się;
– ciąć i bezpiecznie posługiwać nożyczkami;
– wykonywać czynności wymagające zręczności palców, jak nawlekanie koralików, układanie klocków, gry zręcznościowe, itp.
– umieć rzucać i łapać dużą piłkę;
– potrafić skakać, podskakiwać na jednej nodze;
– sprawnie posługiwać się przyborami do rysowania i pisania, prawidłowo je trzymać;
– zachowywać prawidłowy kierunek kreślenia figur, szlaczków, liter – od prawej do lewej oraz z góry na dół;
– odwzorowywać podane kształty;
– wykonać pracę na zadany temat różnymi technikami plastycznymi;
– być sprawne ruchowo, szybkie, zwinne;
– mieć sprawną równowagę;
– mieć ustaloną lateralizację – dominuje jedna strona.
3. W sferze umiejętności emocjonalno – społecznych:
– starać się wykonywać czynności do końca, w określonym czasie, wytrwale;
– zachowywać się rozważnie;
– przestrzegać ustalonych zasad, zastosować się do reguł gier i zabaw;
– panować nad reakcjami emocjonalnymi, nie ulegać chwilowym nastrojom;
– potrafić dzielić się z innymi;
– nie reagować agresywnie ani zbyt emocjonalnie w obliczu trudności, niepowodzeń;
– pomagać w prostych pracach domowych;
– dbać o utrzymanie porządku w najbliższym otoczeniu;
– być chętne do pomocy;
– skupić uwagę na danej czynności;
– dostosować się do nowej sytuacji i środowiska;
– chętnie bawić się z rówieśnikami;
– zależnie od sytuacji poprowadzić zabawę, podporządkować się grupie, współpracować.
JAK POMÓC WŁASNEMU DZIECKU OSIĄGNĄĆ DOJRZAŁOŚĆ SZKOLNĄ?
1. Umożliwiaj dziecku przebywanie w różnorodnych miejscach, zarówno kulturowych (kino, teatr, muzeum), jak i codziennych (sklep, fryzjer, , poczta itp.). Opowiadaj o przeznaczeniu, zasadach funkcjonowania i zachowania w nich. To poszerza jego wiedzę i doświadczenia życiowe.
2. Rozmawiaj z dzieckiem na różne tematy z najbliższego otoczenia, rzeczowo, ale w dostępnej formie, odpowiadaj na zadawane pytania, nie zagłębiając się w szczegóły, chyba że o nie pyta. Rozbudzisz tym jego ciekawość.
3. Jak najczęściej, najlepiej codziennie, czytaj mu ciekawe bajki lub wiersze dla dzieci. Rozwijasz przez to jego zasób wiedzy i słów, zachęcasz do czytania w przyszłości, uczysz rymowania.
4. Rozwiązuj zagadki, układaj i zachęcaj do samodzielnego układania. Ćwiczysz tym myślenie, uwagę, kojarzenie, wychwytywanie podobieństw i różnic, klasyfikowania i uogólniania.
5. Rozwijaj myślenie dziecka poprzez:
Układanie obrazków z części (mogą to być proste rysunki, widokówki pocięte na części, ale też gotowe układanki lub puzzle),
Układanie lub tworzenie historyjek obrazkowych (co było najpierw, co potem, a co na końcu).
Opowiadanie wymyślonych historii, opisywanie obrazka, szukanie, co znajduje się nad…, co pod…, co na…, z lewej i prawej strony, itp.
Rozwiązywanie zagadek i rebusów obrazkowych typu: połącz kropki; rysuj pośladzie; znajdź różnice i podobieństwa w rysunkach; policz przedmioty i narysuj tyle kropek, ile jest przedmiotów; znajdź drogę do…; połącz w pary; który rysunek nie pasuje do pozostałych; koloruj kształty wg podanego wzoru, itp.
W ten sposób rozwijasz wyobraźnię, porównywanie, analizę i syntezę, myślenie przyczynowo – skutkowe, myślenie logiczne, co ułatwia w przyszłości naukę matematyki, a także ćwiczysz koordynację wzrokowo – ruchową i orientację przestrzenną niezbędną np. podczas pisania.
5. Pozwól dziecku biegać, skakać, przeskakiwać, rzucać, łapać, turlać, itp.
Organizuj dla niego różne formy ruchu, np. wyścigi, tory przeszkód. Dziecko uwielbia ćwiczyć i rywalizować z rodzicami
6. Nie wyręczaj go w czynnościach samoobsługowych. Pilnuj, by podjęte zadania były wykonane do końca. Zachęcaj do nabywania nowych umiejętności i obowiązków, np. sprzątanie po sobie, nakrywanie do stołu, zbieranie talerzy po obiedzie. W ten sposób uczysz samodzielności i wytrwałości.
7. Nie zawsze ustępuj dziecku, nawet gdy stroi „fochy” lub się obraża. Uczysz go postępowania wg pewnych norm i podporządkowania się im. Informuj je o konsekwencjach niewłaściwego zachowania i bądź wytrwały w egzekwowaniu oczekiwanych zachowań.
8. Rozmawiaj o uczuciach (miłość, przyjaźń, koleżeństwo, życzliwość, wdzięczność) i emocjach (radość, smutek, gniew, złość, strach…) nazywając je i zachęcaj do mówienia o nich podczas różnych sytuacji. Podkreślaj więzi z rodziną, grupą, ojczyzną.
9. Ponadto koniecznie zapewniaj o swojej miłości, przytulaj, całuj, okazuj różne formy czułości, by zapewnić dziecku poczucie bezpieczeństwa.
Źródło:
https://szkolnastrona.pl/przedszkole/download/Jak pomoc dziecku osiagnac dojrzalosc szkolna – poradnik dla rodzica
https://sp56szczecin.pl/poradnik-rodzica
